Kazakistan’da kripto platformlarına ağır darbe: 130 borsa kapatıldı
Kazakistan’da 130 kripto para borsası kapatıldı. Ülkede, 14,4 milyon Euro değerinde dijital varlığa el koyulurken, yasadışı nakit çıkış ağları da ortaya çıkarıldı.
Kazakistan Mali İzleme Ajansı (AFM), mali suçlarla mücadelenin yoğunlaştığını, kara para aklama ağıyla bağlantılı 130 kripto para borsasını kapattığını duyurarak vurguladı. Ülkede 16,7 milyon dolar (14,4 milyon Euro) değerinde dijital varlığa da el koyulduğu bildirildi.
AFM, bu “gölge” platformların Kazakistan’ın yanı sıra Rusya, Ukrayna ve Moldova’daki suç grupları tarafından kullanıldığını, uyuşturucu kaçakçılığı ve çevrimiçi dolandırıcılıktan elde edilen gelirlerin bu platformlarda aklandığını belirtti.
AFM, şebekelerin şemasını çok adımlı bir süreç olarak tanımlarken, uyuşturucu tacirleri ve siber suçluların öncelikle kârlarını kripto para olarak borsa cüzdanlarına aktardığını, fonların dönüştürülerek, kaynaklarının gizlenmesi için bir dizi işlemden geçirildiğini açıkladı.
“Paravan kişilere ait banka hesaplarına ve cüzdanlara güveniyorlar”
Euronews’in haberine göre, AFM’den yapılan açıklamada, “Bu yasadışı borsalar profesyonel kara para aklayıcıları olarak hareket ediyor, suç gelirlerini nakde çeviriyor ve yurtdışına aktarıyor. Paravan kişilere ait banka hesaplarına ve cüzdanlara güveniyorlar” denildi.
Kazakistan yasaları uyarınca, yalnızca Astana Finansal Hizmetler Kurumu (AFSA) tarafından lisanslanan ve ulusal bankacılık sistemiyle entegre olan platformların faaliyet göstermesine izin veriliyor. Kurum, siber güvenlik ve kişisel verilerin korunmasına büyük önem veriyor.
Kazakistan’da faaliyet gösterme yetkisine sahip, 12 kripto borsası da dahil olmak üzere 27 Dijital Varlık Hizmet Sağlayıcısı (DASP) bulunuyor. Hepsi sürekli mali izleme ve kara para aklama ile terörle mücadele finansmanı düzenlemelerine tabi hareket ediyor.
ATM’lerde önemli güvenlik açığı
AFM ayrıca yasadışı fonları nakde çevirme konusunda uzmanlaşmış 81 gizli grubu da ortaya çıkardığını ve toplam işlemlerin 38,5 milyon Euro’yu aştığını tespit ettiğini açıkladı.
Dijital ödeme kültürüyle övünen Kazakistan’da ekmeğin bile QR koduyla ödenebildiği ifade ediliyor. Buna rağmen nakit para, finansal faaliyetleri gizlemenin birkaç yolundan biri olmaya devam ediyor.
AFM Başkan Yardımcısı Kairat Bizhanov, nakit para çekimlerinin artmaya devam ettiğini ve bu yıl 21 milyar Euro’ya ulaşarak 2024’e göre 1,6 milyar Euro daha fazla olduğunu belirtti. ATM’ler bu sistemde önemli bir güvenlik açığı olarak tanımlanıyor.
Gönderen ya da alıcının kimliği belirlenmeden paranın sistemde hareket etmesine izin verdiği için anonim transferlerin önemli bir sorun olmaya devam ettiği vurgulandı.
Bu sorunu çözmek için AFM ve Kazakistan Merkez Bankası yeni güvenlik önlemleri getiriyor.
Yakında belli bir miktar üzerindeki nakit para yatırma işlemlerinde kullanıcıların kişisel kimlik numarası girmeleri gerekecek. 1 Ocak’tan itibaren bankalar ATM video görüntülerini de en az 180 gün süreyle saklamak zorunda.
Hızla dijitalleşen finansal sistem üzerinde kontroller sıkılaştırılıyor
Yetkililer ayrıca tütün ve alkol üreten 18 yasadışı tesisi dağıttı ve 27 milyon Euro değerinde yasadışı petrol ürünleri ihracatını durdurdu.
Kolluk kuvvetleri 2024’ten beri Kazakistan’da yasak olan 19 milyon Euro değerinde elektronik sigara ele geçirdi ve 11’i çevrimiçi olmak üzere 62 yeraltı kumar işletmesini kapattı.
Bizhanov, “Mali ihlallerin önemli bir kısmı paravan şirketlerin faaliyetlerinden kaynaklanıyor” diye ekledi.
Yetkililer ülkenin hızla dijitalleşen finansal sistemi üzerindeki kontrollerini sıkılaştırırken, Kazakistan bu yılın sonuna kadar kayıt dışı ekonominin GSYH içindeki payını yüzde 15’e düşürmeyi hedefliyor.
Kaynak: Ekonomim